Hiện nay, theo xu hướng phát triển của xã hội cùng với nhu cầu của con người, việc hình thành các khu dân cư mới đã trở lên phổ biến ở hầu hết các tỉnh thành. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ khu dân cư mới là gì và những thông tin liên quan. Hãy cùng tapchinhadat tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.
Khu dân cư mới là gì?
Khu dân cư mới là nơi tập hợp các cá nhân, hộ gia đình đang sinh sống tập trung trên một diện tích đất (hoặc khu vực) mới nhất định. Diện tích đất này có thể mới được khai hoang hoặc đã được nhà nước quy hoạch xây dựng thành khu dân cư mới.
Mỗi khu dân cư mới sẽ có đặc điểm riêng biệt về cơ cấu địa giới, số lượng người và tên gọi khác nhau tùy vào sự sắp xếp, bố trí của từng địa phương.
Các đặc điểm của khu dân cư mới
- Khu dân cư mới có thể là một tập thể vừa mới hình thành hoặc đang trong quá trình hình thành, quy hoạch theo chính sách của chính quyền địa phương.
- Các khu dân cư mới thường không có quy định cụ thể về số lượng người sinh sống. Một khu dân cư mới có thể chỉ bao gồm vài hộ đến vài chục hộ gia đình, nhưng cũng có những khu lên đến vài trăm hộ gia đình tập trung sinh sống.
- Những hộ gia đình thuộc khu dân cư mới thường sẽ không có vị trí địa lý tách biệt mà hay đan xen trong thôn, xóm hay một khu phố. Mỗi hộ trong khu dân cư có thể sở hữu sổ đỏ riêng hoặc không.
- Những căn hộ trong khu dân cư mới có thể được tiến hành mua bán, chuyển nhượng, cho tặng, cho thuê… theo ý của chủ hộ.
- Các hộ gia đình trong khu dân cư mới thường ít có quan hệ huyết thống với nhau nhưng vẫn có sự gắn bó thông qua các hoạt động sinh hoạt văn hóa – xã hội, giao tiếp hàng ngày.
- Các khu dân cư mới sẽ phải chịu sự chỉ đạo từ chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước. Đồng thời, khu dân cư mới còn phải chịu sự chi phối của chính quyền địa phương trong khu vực.
Đất quy hoạch khu dân cư mới là gì?
Ở thời điểm hiện tại, có hàng chục nghìn người dân có đất nằm trong khu dân cư mới hay đất hỗn hợp đều không bị thu hồi đất nhưng vẫn không được quyền chuyển đổi mục đích sử dụng, tách thửa, cấp phép xây dựng… Nguyên nhân chính là do đồ án quy hoạch đã được duyệt cách đây hàng chục năm của nhà nước.
Trên bản đồ quy hoạch, có rất nhiều loại đất được ghi là quy hoạch khu dân cư. Trong đó, chia thành hai loại chủ yếu là: quy hoạch khu dân cư mới và khu dân cư hiện hữu.
Đất khu dân cư hiện hữu là gì?
Khu dân cư hiện hữu là khu đất đã được quy hoạch sử dụng ổn định, ít biến động; là khu vực đang có cụm dân cư sinh sống ở đó. Những khu dân cư này đều có hệ thống cơ sở hạ tầng đầy đủ như hệ thống cấp thoát nước, đường điện dân sinh, cầu, cống, hệ thống giao thông…
Khu dân cư hiện hữu được các ban ngành lãnh đạo, các cấp chính quyền địa phương dành sự quan tâm đặc biệt để đưa ra chính sách phù hợp nhất bởi đây là khu vực cư dân đã sinh sống lâu năm, không giống với khu vực tái định cư khác. Khi có thay đổi về dự án quy hoạch hay di dời thì các cơ quan nhà nước có thẩm quyền có trách nhiệm thông báo trước và đưa ra chính sách phù hợp dưới sự đồng thuận của người dân, giúp dân có thể ổn định cuộc sống một cách nhanh nhất.
Quy hoạch khu dân cư mới là gì?
Đất thuộc quy hoạch khu dân cư mới là những khu đất nằm trong diện quy hoạch của dự án xây dựng điểm dân cư mới nhằm mục đích đáp ứng nhu cầu về nhà ở của người dân. Trước khi thực hiện việc quy hoạch, cơ quan nhà nước có thẩm quyền phải nghiên cứu, tìm hiểu kỹ về nhu cầu nhà ở của người dân và tình trạng quỹ đất của địa phương đó.
Việc quy hoạch các khu dân cư mới giúp người dân dễ dàng hơn trong công tác quản lý, đảm bảo an ninh khu vực. Điều này không những giúp cộng đồng trở nên an toàn hơn mà còn giúp cải thiện bộ mặt chung của cả khu vực.
Quy định của pháp luật về quyền sử dụng đất trong khu dân cư mới
Cho dù bạn là người có dự định mua một mảnh đất trong khu dân cư mới hay đang sinh sống trong khu dân cư mới thì việc hiểu rõ quy định của pháp luật về quyền sử dụng đất trong khu dân cư mới là một điều vô cùng lợi thế. Việc tìm hiểu các quy định này không còn khó khăn như trước bởi ngày nay các phương tiện thông tin truyền thông rất phổ biến. Bạn có thể tra cứu thông tin ngay tại nhà thông qua internet hay gọi trực tiếp đến số hotline của tổng đài.
Khoản 7 Điều 49 Luật đất đai 2013 quy định về quyền sử dụng đất trong khu dân cư mới như sau:
- Đối với trường hợp quy hoạch sử dụng đất đã được công bố mà chưa có kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện thì người sử dụng đất được tiếp tục sử dụng và được thực hiện các quyền của người sử dụng đất theo quy định của pháp luật
- Đối với trường hợp đã có kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cơ quan cấp huyện thì người sử dụng đất trong khu vực phải tiến hành chuyển đổi mục đích sử dụng đất và thu hồi đất theo kế hoạch. Lúc này, vẫn được thực hiện các quyền sử dụng đất nhưng không được xây dựng mới các công trình nhà ở, trồng cây lâu năm… Nếu người sử dụng đất có nhu cầu cải tiến, sửa chữa các công trình hiện có thì phải được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép
Có thể hiểu rằng, đất nằm trong quy hoạch hay đất trong khu dân cư mới có thể được người sử dụng đất thực hiện đầy đủ các quyền như chuyển đổi mục đích sử dụng đất nếu thời điểm đó chưa có kế hoạch sử dụng đất hàng năm của nhà nước.
Giải đáp một số thắc mắc về đất khu dân cư mới
Ở trên, chúng ta đã biết được khái niệm về khu dân cư mới là gì, các đặc điểm của khu dân cư mới cũng như thế nào là đất quy hoạch khu dân cư mới. Nhưng chắc hẳn, bạn vẫn còn những băn khoăn, thắc mắc về khu dân cư mới đúng không. Hãy để tapchinhadat giúp bạn giải đáp một vài vấn đề liên quan nhé.
Nắm rõ những điều này, chắc chắn bạn không những có thể giúp cho chính mình mà còn có thể giúp cho người thân, bạn bè có sự chuẩn bị tốt trước khi thực hiện giao dịch mua bán hay đầu tư một mảnh đất nào đó.
Những vướng mắc về mặt pháp lý liên quan đến đất khu dân cư mới
Thực tế ở nhiều địa phương cho thấy, các khu vực quy hoạch khu dân cư mới với quỹ đất lớn. Phần lớn diện tích này, theo quy định của Luật đất đai sẽ được chuyển đổi mục đích sử dụng từ đất nông nghiệp sang đất ở, được tách thửa và cấp phép xây dựng. Tuy nhiên, người dân lại không được thực hiện những quyền lợi này một cách chính đáng.
Nguyên nhân là vì phần diện tích đất khu dân cư mới dù phù hợp với quy định sử dụng đất nhưng không phù hợp với dự án xây dựng quy hoạch của địa phương. Trong đó, có những dự án quy hoạch đã cũ, kéo dài cả hàng chục năm, hiện đã không còn phù hợp khiến cả người dân lẫn doanh nghiệp cần sử dụng đất còn gặp nhiều khó khăn.
Điều này dẫn đến lãng phí tài nguyên đất, ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế của địa phương nói riêng và tỉnh, thành phố nói chung, tạo điều kiện cho việc xây dựng trái phép diễn ra thường xuyên.
Làm thế nào để biết đất đang trong quy hoạch xây dựng khu dân cư mới
Mỗi địa phương đều có kế hoạch quy hoạch đất khác nhau. Để biết được diện tích đất đó có đang trong quy hoạch hay không, người dân có thể thực hiện một số cách sau:
- Kiểm tra thông tin trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc giấy chứng nhận quyền sử dụng đất có tài sản gắn liền với đất
- Xem bản quy hoạch sử dụng đất tại trụ sở ủy ban nhân dân cấp xã nơi có diện tích đất đó
- Xem bản quy hoạch sử dụng đất tại trụ sở ủy ban nhân dân cấp huyện nơi có diện tích đất đó
- Xem bản quy hoạch sử dụng đất thông qua cổng thông tin điện tử của ủy ban nhân dân cấp huyện nơi có đất
- Xem bản quy hoạch sử dụng đất bằng cách gửi yêu cầu đến Văn phòng đăng ký đất đai
Mua nhầm đất quy hoạch có được trả lại tiền không?
Khi nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất (chỉ có đất), quyền sử dụng đất, nhà ở và tài sản gắn liền với đất thuộc quy hoạch nhưng người nhận không biết thì có quyền trả lại đất và được yêu cầu bên chuyển nhượng trả lại tiền nếu thuộc 1 trong 2 trường hợp sau đây.
Trường hợp 1: trong hợp đồng chuyển nhượng có ghi cam kết đất không thuộc diện quy hoạch, đủ điều kiện chuyển nhượng theo quy định, giấy tờ về nhà đất hợp pháp, nhà đất không tranh chấp, thế chấp…
Vì vậy, nếu người nhận phát hiện ra đất thuộc diện quy hoạch trước thời điểm hợp đồng có hiệu lực thì có quyền yêu cầu bên chuyển nhượng trả lại tiền, đồng thời trả lại đất cho bên chuyển nhượng.
Nếu trong hợp đồng mua bán có quy định mà bên chuyển nhượng không thực hiện đúng theo quy định thì bên nhận chuyển nhượng có quyền khởi kiện tại tòa án.
Trường hợp 2: trong hợp đồng chuyển nhượng không nêu rõ về việc đất có nằm trong quy hoạch hay không, đồng thời người mua không tìm hiểu rõ tính pháp lý của mảnh đất thì việc lấy lại tiền là không có căn cứ.
Có trường hợp người chuyển nhượng đồng ý nhận lại quyền sử dụng đất và trả lại tiền cho bên nhận chuyển nhượng, nhưng trường hợp này rất ít xảy ra trên thực tế.
Vì vậy trước khi thực hiện giao dịch mua bán đất, các bên cần tìm hiểu rõ thông tin về mặt pháp lý của mảnh đất đó để tránh những rủi ro, phiền hà không đáng có. Nếu không tìm hiểu kỹ, người chịu thiệt hại nặng nề nhất chính là bên mua.
Lời kết
Bài viết trên đây tapchinhadat hy vọng đã giúp bạn đọc hiểu rõ thông tin về khu dân cư mới là gì, qua đó có thể cung cấp thêm kiến thức hữu ích về đất đai nói riêng và bất động sản nói chung.
Bài viết tham khảo: